معرفی جاده ی هراز | مهمترین جاده ی تهران _ شمال
جاده هراز یا جاده ۷۷، یکی از مهمترین جادههای ایران است که به صورت شمال-جنوبی از تهران به سمت مازندران امتداد دارد. این جاده از درهٔ رود هراز عبور کرده و به عنوان نزدیکترین مسیر به قلهٔ دماوند محسوب میشود. جاده هراز در سال ۱۳۴۲ به عنوان یکی از راههای اصلی در دره هراز به بهرهبرداری رسید. جاده هراز در سال ۱۳۶۲ به بهرهبرداری رسید. جاده هراز یکی از زیباترین و معروفترین جادههای ایران است که در سال هشتاد و نه بعد از جاده زیبای چالوس، به عنوان دومین جاده زیبای ایران توسط مردم انتخاب شد. این جاده از طریق دره هراز از تهران به شمال ایران، به خصوص آمل، مرز ایران و ترکمنستان و قلعه رودخان به طول حدود ۲۳۰ کیلومتر میرسد. محور هراز با گذر از مناظر طبیعی و تاریخی منطقه عظیم البرز، دماوند و آمل، یکی از جذابترین مسیرهای تردد در ایران است. جاده هراز با بیش از ۱۷ تونل و طول بیش از ۲۵۰ کیلومتر، از مهمترین معابر ارتباطی کشور به شمار میآید. این جاده، که تنها مسیر بین تهران و شمال کشور نیست، در طول سال برای تعداد زیادی از مسافران و کامیونها باز است. با این حال، به خصوص در ایام پرتردد مانند نوروز، حجم زیادی از خودروها و مسافران باعث تراکم شدید در این جاده میشود. به همین دلیل، پروژهی چهارده خطه کردن این جاده اجرا شده است تا ترافیک در این معبر ارتباطی بهبود یابد. از جمله ویژگیهای محور هراز، بیش از ۲۳ تونل قدیمی و جالب و طولانی تا پایتخت شمال، آمل، میباشد که بعضی از آنها طولانیترین تونلهای ایران را در خود جای دادهاند. ساخت این جاده بیش از ۲۳ سال به طول انجامیده است و به لحاظ تاریخی و معماری، از جادههای دیدنی و شگفتانگیز جهان به شمار میآید. جاده هراز یکی از مهمترین محورهای ارتباطی شمال و جنوب ایران است و برای تردد اتومبیلها و مسافرانی که میخواهند از آمل به سمت ری یا بالعکس سفر کنند، گزینه مناسبی محسوب میشود. این جاده به تازگی بهطور کامل بهروزرسانی شده و دارای بستری مناسب برای تردد خودروها و ایمنی رانندگان است. در ضمن، این جاده در اطراف خود چشمههای آب گرم و طبیعتی زیبا نیز دارد که موجب جذب بسیاری از گردشگران و علاقهمندان به طبیعت میشود.
تاریخچه
در منطقه تنگه بند بریده، شاهد آثار باستانی راه ری به آمل هستیم. این آثار نشان میدهند که حداقل از دوره ساسانی، محور رودخانه هراز به عنوان یک مسیر مهم در جادههای باستانی استفاده میشده است و به عنوان یکی از قدیمیترین جادههای جهان شناخته میشود. در سال ۱۳۴۲، جاده اتومبیلی رو هراز به عنوان یکی از راههای اصلی در دره هراز، به بهرهبرداری رسید و برای ساخت آن، ۵ سال زمان صرف شد.
موقعیت مسیر
جاده هراز، از انتهای شمالی شهر بومهن آغاز شده و از طریق رودهن و دماوند به سمت فیروزکوه وارد میشود. سپس با عبور از دره مشاء، آبعلی، گردنه امامزاده هاشم، پلور، آب اسک، شهر گزنک و لاریجان، در نهایت به شهرستان آمل میرسد. این جاده با دارا بودن امکانات رفاهی متنوع مانند رستورانها، هتلها، ویلاییها و مجموعههای توریستی رفاهی، برای مسافران بین راهی قابل توصیه است. همچنین جاذبههای طبیعی و تاریخی متعددی در طول این جاده قرار دارند که باعث شده است که محور هراز یکی از محبوبترین مسیرهای گردشگری ایران باشد.از فاصله ۹۰ کیلومتری آمل، جاده فرعی لاسم-ارجمند به جاده فیروزکوه نیز به وسیله جاده هراز متصل میشود. جاده هراز در ایران دارای ۱۷ تونل است که با هم به طول ۹۰۰۰ متر میرسند. تونل امام زاده هاشم با طول ۳۲۹۰ متر، به عنوان طولانیترین تونل این مسیر، در سال ۱۳۹۲ افتتاح شده است. در این جاده تونلهای دیگری نیز وجود دارند که عبارتند از: تونل وانا، لهاش، تونل سیاه بیشه، تونل دوآب، تونل گروازمال، تونل سیاهبند، تونل شکرالله رود، تونل احمدمال، تونل آیو و تونل نورانی نام برده میشوند. همچنین، با طول ۱۳۰۰ متر، بهمنگیر امامزاده هاشم نیز در این جاده قرار دارد. در سال ۱۳۹۲، بزرگترین و طولانیترین تونل جادهای کشور به طول ۳۲۹۰ متر به بهرهبرداری رسید. با افتتاح این طرح، فاصله بین منطقه پلور در مازندران و منطقه آبعلی در استان تهران از ۲۱ کیلومتر به ۱۲ کیلومتر کاهش یافت.
جاذبههای گردشگری
. از جمله مکانهای دیدنی این منطقه میتوان به قله دماوند، امامزاده هاشم، آبشار قلعه دختر ،آبشار شاهاندشت، آبشار امیری، برج سی شاهاندشت ،آبگرم لاریجان، سد لار، دره منظریه ،دریاچه ساهون، دشت و آبشار دریوک ، آبشار ترا و پرومد در امیری ، تخت فریدون، کاعون ، قلعه ملک بهمن، غار گل زرد، دژمار امیری، استلهسر، دخمه سنگی کافر کلی، ، قلعه کهرود، منطقه ممنوعه شکار ، آب اسک، آبگرم استراباکو بایجان، ، دشت لرا، دشت شقایق، پل سنگی و پارک جنگلی. آبشارهای یخی دماوند و نوا، آبشار شیخ علی خان زیار، ، پاشوره، غار آب اسک و روستاها و ییلاقات متعدد و امامزادههای درون روستاها، آبشارها و غارهای دیگر و تپههای مختلف و پرورش ماهیها اشاره کرد. در این منطقه، توچال نیز واقع شده است که یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان مازندران محسوب میشود. همچنین، کتیبه شکل شاه از جاذبههای تاریخی این منطقه به شمار میرود. جاده هراز دارای بسیاری از جاذبههای مذهبی مهم است، از جمله امامزاده هاشم که در بالاترین نقطه این جاده و در گردنههایی با همین نام واقع شده است. نسب این امامزاده به حضرت حسن مجتبی (ع) برمیگردد. این امامزاده با شماره ۶۱۷ در فهرست آثار ملی ایران در محدوده شهرستان آمل ثبت شده است. در گذشته، به نظر میرسد در کنار این بقعه، یک کاروانسرایی نیز وجود داشته است که امروزه از آن هیچ اثری باقی نمانده است. علاوه بر این، سه امامزاده دیگر نیز در این جاده قرار دارند که به ثبت ملی رسیدهاند.
اهمیت
جاده بینالمللی هراز، یکی از چهار محور ارتباطی شهر تهران با شمال ایران است. در ایام نوروز، نزدیک به ۵ میلیون نفر، یعنی حدود ۳۰٪ از مسافران نوروزی استان مازندران، از طریق این جاده وارد استان میشوند. استقبال بسیار زیاد تردد کنندگان از این جاده، باعث شده است که در برخی از روزهای سال، ترافیک ۱۷۰ کیلومتری در این جاده شکل گیرد.
امکانات بین راهی
جاده هراز از لحاظ گردشگری و مسافرتی یکی از پربازدیدترین مسیرهای ایران است و دارای امکانات و خدمات بسیار زیادی مانند هتل، رستوران، ویلا و مجتمعهای توریستی مانند نارنجستان، پارک جنگلی میرزا کوچک خان، پنجاب و شاندیز میباشد. همچنین امامزاده هاشم که در گردنههایی به همین نام و در مرتفعترین نقطه این جاده واقع شده است، از جمله مکانهای مهم مذهبی و دارای امکانات رفاهی قابل توجهی برای مسافران بین راهی است.